11/07/2016, 14:56
Merhaba arkadaşlar,
Bir arkadaşımızın
Öncelikle tourette konusunda uzman olmadığımı belirtmekte yarar var. Yani konuyu benden iyi bilenler buyursun, kendi bildiklerini de aktarsın veya benim yanlışlarımı düzeltsin. Ancak konuya ilişkin 2012 yılında Almanya'daki kekemelik forumunda http://forum.bvss.de/viewtopic.php?f=1&t...tte#p20749 başlığı altında tourette sendromlu bir kız, kendi yaşadıklarını kekeme arkadaşlarla paylaşarak hep birlikte kekemelikle tourette arasındaki benzerlikleri ve farklılıkları tartıştılar.
Kekemelik ve tourette arasındaki benzerlikler
Bilimsel çalışmalar, hem kekemelik hem de tourette sendromu sorunu yaşayan insanların beyinlerinde gereğinden fazla dopamin oluştuğunu göstermiş. Her iki sendromda da istenmeyen hareketler söz konusu. Ancak en büyük fark, tourette sendromlu insanların istemedikleri hareketleri durduramamaları iken kekemelerin istedikleri bir hareketi (artikülasyon hareketlerini) başlatamamalarıdır.
Tourette sendromunu yaşamayan bir insanın tourette tiklerini anlaması için hapşırmayı örnek gösterdiler. İnsan hapşıracağını önceden sezer ancak onu bastıramaz, ona teslim olur. Tourette sendromlu insanlar aynı şekilde tikleri önceden hisseder ancak ona karşı hiçbir şey yapamaz.
Tourette deyince tik akla gelir...
Türkçe literatürde kekemelik bağlamında da hep tiklerden bahsediliyor. Aslında bu kavram yanıltıcıdır çünkü bir kekemenin yaşadığı tiklerle tourette sendromlu insanların yaşadıkları tikler arasında çok büyük farklar vardır. O nedenle de Almanca literatürde kekemelikle ilgili olarak 'tik'lerden bahsedilmez, kekemeliğe eşlik eden hareketlerden bahsedilir.
Çünkü en belirgin fark, kekemelerin gösterdikleri tiklerin sadece konuşma teşebbüsü esnasında baş göstermesidir. Neden konuşma esnasında değil de konuşma teşebbüsü esnasında diyorum... diyecek olursanız cevabım şöyledir:
Kekemeler bazen herhangi bir harf veya hece çıkartmadan çok önceleri için için kekemelikle boğuşur ve bu boğuşma yüz göz tikleri şeklinde dışa yansır.
Yani o anda karşıdaki insan, kekeme bireyin tourette sendromlu olduğu algısına varabilir halbuki hiç alakası yoktur. Gösterdiği mimik hareketler tourette anlamında tik değil, kekemeliğe eşlik eden ve kekemeliğin bir sonucu (ikincil semptom) olarak, konuşma engelini aşma çabasında ortaya çıkan, istenmeyen hareketlerdir.
Kekemelerin bu tikvari hareketleri kekemeliğin ikincil semptomları olduğundan iyi bir terapi ile tamamen ortadan kaldırılabilir!
Tourette sendromunda ses tikleri...
Tourette sendromu yaşayan kimi insanlarda mimik ve beden hareketlerinin yanı sıra bir de ses veya söz tikleri görülmektedir (Hatta bazı ender vakalarda küfürlü sözlerin istem dışı tekrarlanması da görülmektedir.)
Bizim forumda kendi durumunu anlatan kız, bazen söylemek istediği bir sözcüğü tamamen veya kısmen sürekli tekrarladığını ve diğer insanların da bunu kekemelik olarak algıladığını yazmıştı. Ancak kız, söylenmiş yani bitirmiş olduğu kelimeyi tekrar tekrar söylemekten vaz geçemediğini belirtirken kekemelerin durumu genellikle tam tersidir: söyleyeceği bir kelimenin içinde hissettiği bir engel/dirence takılarak kelimeyi bitiremiyor, engel/dirençten önceki heceyi veya harfi, engel/direnç geçinceye kadar tekrarlıyor. O anki tekrarlama istem dışı da olsa kekeme birey kendi iradesiyle bunu her an durdurabilir.
Artı bir kekeme takıldığı kelimeyi bir kez çıkardıktan sonra onu tekrarlama gereği duymaz. Tekrarlamak zorunda da değil. Fakat az önce sorunlu olan kelime bir kere çıkarıldıktan hemen sonra genelde rahat söylenebilir. Bu yüzden bazı kekemeler örneğin
Ayrıca Van Riper terapisinde de öyle bir model vardır ve buna 'düzeltme' deniyor. Yani sorunlu kelimeyi kekeleyerek söyledikten sonra bir kez onu düzgün ve bilinçli olarak tekrarlamak.
Buna karşın tourette sendromlu insanlar sözleri/heceleri söylemeyi durdurmak istedikleri halde içlerinde hissettikleri gerginlik geçinceye kadar kelimeyi/heceyi söylemeye devam etmek zorundalar. Ayrıca harflerin üzerinde bir engel/direnç de hissetmiyorlarmış.
Arkadaşlar, bütün bunlara rağmen çok ender durumlarda hem kekeme, hem tourette sendromlu olan insanlar mutlaka vardır. O nedenle de herhangi bir terapiye başlamadan önce kişinin bireysel durumunun çok iyi teşhis edilmesi ve müdahalenin o duruma uyarlanması lazım.
Şimdi kendi kendinizi sorgulayın bakalım. Sizdeki tourette mi yoksa kekemeliğe eşlik eden mimik ve beden hareketleri mi?
Selamlar
Petra
Bir arkadaşımızın
Alıntı: Kekemelerin bir kısmında tourette sendromu olduğunu biliyorumiddiası üzerine burada kekemelik ile tourette arasındaki benzerlikler ve farklılıklar hakkında bilgilerimi paylaşmak istiyorum.
Öncelikle tourette konusunda uzman olmadığımı belirtmekte yarar var. Yani konuyu benden iyi bilenler buyursun, kendi bildiklerini de aktarsın veya benim yanlışlarımı düzeltsin. Ancak konuya ilişkin 2012 yılında Almanya'daki kekemelik forumunda http://forum.bvss.de/viewtopic.php?f=1&t...tte#p20749 başlığı altında tourette sendromlu bir kız, kendi yaşadıklarını kekeme arkadaşlarla paylaşarak hep birlikte kekemelikle tourette arasındaki benzerlikleri ve farklılıkları tartıştılar.
Kekemelik ve tourette arasındaki benzerlikler
Bilimsel çalışmalar, hem kekemelik hem de tourette sendromu sorunu yaşayan insanların beyinlerinde gereğinden fazla dopamin oluştuğunu göstermiş. Her iki sendromda da istenmeyen hareketler söz konusu. Ancak en büyük fark, tourette sendromlu insanların istemedikleri hareketleri durduramamaları iken kekemelerin istedikleri bir hareketi (artikülasyon hareketlerini) başlatamamalarıdır.
Tourette sendromunu yaşamayan bir insanın tourette tiklerini anlaması için hapşırmayı örnek gösterdiler. İnsan hapşıracağını önceden sezer ancak onu bastıramaz, ona teslim olur. Tourette sendromlu insanlar aynı şekilde tikleri önceden hisseder ancak ona karşı hiçbir şey yapamaz.
Tourette deyince tik akla gelir...
Türkçe literatürde kekemelik bağlamında da hep tiklerden bahsediliyor. Aslında bu kavram yanıltıcıdır çünkü bir kekemenin yaşadığı tiklerle tourette sendromlu insanların yaşadıkları tikler arasında çok büyük farklar vardır. O nedenle de Almanca literatürde kekemelikle ilgili olarak 'tik'lerden bahsedilmez, kekemeliğe eşlik eden hareketlerden bahsedilir.
Çünkü en belirgin fark, kekemelerin gösterdikleri tiklerin sadece konuşma teşebbüsü esnasında baş göstermesidir. Neden konuşma esnasında değil de konuşma teşebbüsü esnasında diyorum... diyecek olursanız cevabım şöyledir:
Kekemeler bazen herhangi bir harf veya hece çıkartmadan çok önceleri için için kekemelikle boğuşur ve bu boğuşma yüz göz tikleri şeklinde dışa yansır.
Yani o anda karşıdaki insan, kekeme bireyin tourette sendromlu olduğu algısına varabilir halbuki hiç alakası yoktur. Gösterdiği mimik hareketler tourette anlamında tik değil, kekemeliğe eşlik eden ve kekemeliğin bir sonucu (ikincil semptom) olarak, konuşma engelini aşma çabasında ortaya çıkan, istenmeyen hareketlerdir.
Kekemelerin bu tikvari hareketleri kekemeliğin ikincil semptomları olduğundan iyi bir terapi ile tamamen ortadan kaldırılabilir!
Tourette sendromunda ses tikleri...
Tourette sendromu yaşayan kimi insanlarda mimik ve beden hareketlerinin yanı sıra bir de ses veya söz tikleri görülmektedir (Hatta bazı ender vakalarda küfürlü sözlerin istem dışı tekrarlanması da görülmektedir.)
Bizim forumda kendi durumunu anlatan kız, bazen söylemek istediği bir sözcüğü tamamen veya kısmen sürekli tekrarladığını ve diğer insanların da bunu kekemelik olarak algıladığını yazmıştı. Ancak kız, söylenmiş yani bitirmiş olduğu kelimeyi tekrar tekrar söylemekten vaz geçemediğini belirtirken kekemelerin durumu genellikle tam tersidir: söyleyeceği bir kelimenin içinde hissettiği bir engel/dirence takılarak kelimeyi bitiremiyor, engel/dirençten önceki heceyi veya harfi, engel/direnç geçinceye kadar tekrarlıyor. O anki tekrarlama istem dışı da olsa kekeme birey kendi iradesiyle bunu her an durdurabilir.
Artı bir kekeme takıldığı kelimeyi bir kez çıkardıktan sonra onu tekrarlama gereği duymaz. Tekrarlamak zorunda da değil. Fakat az önce sorunlu olan kelime bir kere çıkarıldıktan hemen sonra genelde rahat söylenebilir. Bu yüzden bazı kekemeler örneğin
Alıntı: Bı-bı-bı-bı-bı-bırak... bırakşeklinde takıldıktan sonra kelimeyi düzgün tekrarlamayı kendine alışkanlık edinmiştir.
Ayrıca Van Riper terapisinde de öyle bir model vardır ve buna 'düzeltme' deniyor. Yani sorunlu kelimeyi kekeleyerek söyledikten sonra bir kez onu düzgün ve bilinçli olarak tekrarlamak.
Buna karşın tourette sendromlu insanlar sözleri/heceleri söylemeyi durdurmak istedikleri halde içlerinde hissettikleri gerginlik geçinceye kadar kelimeyi/heceyi söylemeye devam etmek zorundalar. Ayrıca harflerin üzerinde bir engel/direnç de hissetmiyorlarmış.
Arkadaşlar, bütün bunlara rağmen çok ender durumlarda hem kekeme, hem tourette sendromlu olan insanlar mutlaka vardır. O nedenle de herhangi bir terapiye başlamadan önce kişinin bireysel durumunun çok iyi teşhis edilmesi ve müdahalenin o duruma uyarlanması lazım.
Şimdi kendi kendinizi sorgulayın bakalım. Sizdeki tourette mi yoksa kekemeliğe eşlik eden mimik ve beden hareketleri mi?
Selamlar
Petra